• gepubliceerd
  • leestijd
    ± 3 minuten

Hoe ik steeds meer mijn grenzen herken

Net als veel andere autisten vind ik het lastig om mijn grenzen te bewaken. Je wilt graag meedraaien met de maatschappij en onopgemerkt put je jezelf fysiek en mentaal uit door te veel te ondernemen. Het gevaar is hier dat je helemaal opbrandt en nergens meer energie voor hebt, soms wel een ‘autistische burn-out’ genoemd. Om dit te voorkomen moet je voldoende rust nemen en ervoor zorgen dat je niet over je grenzen heengaat, maar hoe doe je dat?

Het thema van de Autismeweek 2022 is 'grenzen'. In het kader van deze week beschrijven verschillende collega's hoe grenzen hun beinvloeden in dage­lijkse situaties.

Autistische burn-out

Zelf heb ik ook ervaring met een ‘autistische burn-out’. Een aantal jaar terug nam ik tijdens mijn studie een halfjaar pauze. Hierbij ben ik niet alleen gestopt met studeren, maar ook met werken, hobby’s en afspreken met vrienden. De combinatie van voltijd studeren, een bijbaantje en freelance klusjes en een sociaal leven werd mij te veel. In die periode dacht ik dat ik alles wel aankon, ik deed name­lijk naar mijn idee niet meer dan studiegenoten.Toch kon ik de stress en druk van studeren en werken niet goed aan waardoor ik opbrandde. Gelukkig heeft een periode van uitrusten mij goed gedaan en kon ik mijn studie en werk later weer oppakken (maar wel op een rustiger tempo).

Spiegelen aan anderen

Lange tijd had ik niet door waardoor ik sneller onder druk bezwijk dan anderen, tot ik mij meer ging verdiepen in autisme na het krijgen van de diagnose. Na het krijgen van een diagnose leerde ik dat prikkels intensiever aanvoelen als je autisme hebt, maar voor een lange tijd realiseerde ik mij niet hoe vermoeiend en stressvol dat is. Als je graag mee wilt doen met de maatschappij spiegel je snel het gedrag van de mensen om je heen. Dit zijn bijna altijd mensen die niet neurodivers zijn en minder stress ervaren door dage­lijkse prikkels. Voor mij is het niet houdbaar om een continue stroom van externe en interne prikkels te ervaren. Ik raak hierdoor nog steeds overprikkeld en soms oververmoeid, vooral als ik op te veel activiteiten ja zeg en een planning volg die niet op mijn behoeften is afgestemd.

Werken met signaleringsplan

Er is steeds meer bekend over autisme en stress en wat je als autist zelf kan doen om meer rust te creëren. Zo wordt sport en mindfulness training veel aangeboden als behandeling om je stress onder controle te krijgen. Zelf werk ik aan een signaleringsplan met een begeleider vanuit Centrum Autisme. Dit is een plan wat je zelf schrijft waarin staat wat jouw persoon­lijke signalen zijn die aangeven wanneer je stressniveau omhoog gaat. Het vergt heel wat zelfreflectie voordat je echt inziet welke symptomen aangeven dat je gestrest bent, vooral als je net als ik onder gevoelig bent voor interne prikkels. En soms niets eens je eigen emoties kan benoemen. Toch levert het signaleringsplan voor mij veel op. Ik kan gevoelens en signalen makke­lijk koppelen aan stressniveaus. Bij deze ‘niveaus’ heb ik activiteiten genoteerd die ik kan doen om mijn stress te verminderen. Sinds kort plan ik bijvoorbeeld heel bewust een rustdag in na een verjaardag of evenement. Ook draag ik nu vaker mijn koptelefoon met noise cancelling in huis zonder naar muziek te luisteren, het helpt de geluiden in mijn flat buiten te sluiten en zorgt ervoor dat ik kan focussen op mijn werk. Ik merk dat met het signaleringsplan ik mijn grenzen goed bewaken en ervoor zorg dat ik niet oververmoeid raak.

Open zijn over stress

Ik ben begonnen met schrijven van dit signaleringplan toen ik nog in mijn opleidingsperiode bij Swink zat. Wat ik erg prettig vind is dat ik het vrij met collega’s en leidinggevende kan bespreken wanneer ik voel dat ik meer stress ervaar. Zo kan ik op tijd aan de bel trekken en bijvoorbeeld een vrije dag inplannen om mezelf wat rust te gunnen. Het helpt dat iedereen bij Swink vrij open is over stress en mentale problemen. Hierdoor heb je zelf ook het gevoel dat je open over je gevoelens kan praten en kan aangeven wanneer je over je grenzen heen gaat. In de afgelopen maanden heb ik gemerkt dat het veel makke­lijker is om nee te zeggen tegen een taak als mijn planning te vol zit. Hierdoor heb ik veel meer rust in mijn hoofd om nieuwe dingen taken op mij te nemen, zoals het uitvoeren van klantbesprekingen!

Ken je stress-signalen

Het is niet gemakke­lijk om erachter te komen waar je eigen grenzen liggen.Toch raad ik het iedereen aan om hier de tijd voor te nemen en goed te kijken naar hoe stress zich bij jou uit. Als je de signalen (her)kent is het veel makke­lijker om op tijd je rust te pakken en je eigen grenzen te bewaken. Zo hou je veel meer ruimte over om je planning uit te voeren en nieuwe dingen op te pakken.

Andere artikelen: