• gepubliceerd
  • leestijd
    ± 3 minuten

Hoe maak je zelf pdf’s toeganke­lijker?

Wie een pdf toeganke­lijk wil maken heeft bepaalde kennis nodig: bijvoorbeeld hoe je een codelaag bewerkt of aan welke WCAG-eisen een pdf moet voldoen. Maar wat kan je zelf zonder deze kennis doen om jouw pdf’s toeganke­lijker te maken?

Een toeganke­lijke pdf bevat de juiste onderliggende codes en metadata. Om dit goed in te stellen moet je kennis hebben van pdf’s, WCAG en wat semantische tags zijn. Toch zijn er een aantal dingen die je zelf kan doen om jouw pdf’s toeganke­lijker te maken. Dat scheelt in tijd en geld wanneer je jouw pdf’s laat repareren!

1. Zorg voor een goed bronbestand

Een goed bronbestand legt de basis voor de toeganke­lijkheid van jouw pdf. Een bronbestand kan bijvoorbeeld het Word- of InDesign-document zijn waarmee de pdf is gemaakt. Als het bronbestand correct is opgemaakt kan de pdf sneller en makke­lijker toeganke­lijk worden gemaakt.

In een goed opgemaakt bronbestand is gebruikgemaakt van de tools in het programma. Dit houdt in dat bijvoorbeeld lijsten zijn opgemaakt met de lijsttool en koppen zijn opgemaakt met een kopstijl. Tegenwoordig heb je in Word een toeganke­lijkheidscontrole. Hiermee kunnen sommige toeganke­lijkheidsproblemen in het bronbestand worden opgespoord.

Het is ook moge­lijk om de metadata van jouw pdf al in te stellen in het Word-bestand. Bij de ‘Info’ in Word kan je het bestand een goede documenttitel meegeven, wat een belangrijk onderdeel is van een toeganke­lijke pdf. In Word kan ook de taalaanduiding van het document worden aangegeven. Al deze instellingen worden meegenomen wanneer je het bestand exporteert naar pdf.

2. Zorg dat jouw huisstijl en templates toeganke­lijk zijn

Stapels boeken op een tafelVaak wordt de huisstijl van organisaties ook toegepast op pdf’s, maar wist je dat een huisstijl ervoor kan zorgen dat een pdf ontoeganke­lijk wordt? Wanneer de huisstijl van jouw organisatie kleuren gebruikt die onvoldoende contrast hebben kan dit ervoor zorgen dat teksten slecht leesbaar zijn. Voor mensen met slecht zicht is het belangrijk dat alle teksten en informatieve elementen voldoende contrast hebben op de achtergrondkleur.

Wanneer je templates gebruikt om pdf’s mee te maken is de huisstijl van jouw organisatie waarschijn­lijk toegepast op deze templates. Als de huisstijl niet toeganke­lijk is creëer je met de templates ontoeganke­lijke pdf’s. Zorg er daarom voor dat jouw huisstijl toeganke­lijk is, met kleuren die voldoende contrast hebben en dat logo’s alternatieve teksten hebben. Wanneer je zeker weet dat jouw huisstijl toeganke­lijk is pas je deze toe op de templates.

3. Maak gebruik van toeganke­lijke alternatieven voor grafieken en infographics

Staan er veel grafieken of infographics in jouw bestand? Dan is de kans groot dat deze niet toeganke­lijk zijn voor iedereen. In grafieken wordt informatie vaak door middel van kleur gekoppeld aan een legenda. Voor sommige mensen met kleurenblindheid is het niet moge­lijk om kleuren van elkaar te onderscheiden. Hierdoor is de grafiek niet te lezen. Ook hebben de gebruikte kleuren in grafieken vaak een te laag contrast. Hierdoor is de grafiek niet te lezen voor iemand met slecht zicht.

Bij infographics wordt tekst vaak in een afbeelding weergeven. Deze tekst is niet beschikbaar voor mensen die de afbeelding niet kunnen zien en gebruikmaken van een screenreader. Het is moge­lijk de infographic uit te leggen in de alternatieve tekst, maar het is beter om afbeeldingen geen lange alternatieve tekst te geven. Screenreadergebruikers kunnen name­lijk niet navigeren door een alternatieve tekst. Ook is het niet moge­lijk om semantische waarde, zoals kopstijlen, te geven aan een alternatieve tekst.

Om de informatie in de grafieken en infographics toch toeganke­lijk aan te bieden, kan je gebruikmaken van een toeganke­lijk alternatief. Gegevens in een grafiek kunnen in een (simpele) tabel worden geplaatst. Tabellen zijn name­lijk makke­lijker toeganke­lijk te maken dan grafieken. Bij infographics is een uitgeschreven tekst een goed toeganke­lijk alternatief. Zorg er hierbij voor dat alle tekst uit de infographic voorkomt in de uitgeschreven tekst.

4. Controleer jouw pdf voordat je hem toeganke­lijk laat maken

Wist je dat je jouw pdf automatisch kan laten controleren op toeganke­lijkheidsproblemen? De PDFchecker controleert jouw bestand op verschillende toeganke­lijkheidsproblemen. Ook krijg je advies over hoe je deze problemen kan oplossen.

Het is altijd handig om jouw bestanden te controleren voordat je deze volledig toeganke­lijk laat maken. Er kunnen name­lijk nog toeganke­lijkheidsproblemen in het document staan die je eenvoudig zelf kan oplossen, zoals een kop die niet met een kopstijl is opgemaakt of een tekst met onvoldoende contrast.

Sneller en makke­lijker toeganke­lijk

Met deze tips zorg je ervoor dat het makke­lijker wordt om jouw pdf volledig toeganke­lijk te maken. Ook zal het proces sneller verlopen dan wanneer je een bestand aanlevert waarin nog niets aan toeganke­lijkheid is gedaan. Natuur­lijk heb je nog steeds kennis nodig van pdf’s om een document volledig toeganke­lijk te kunnen maken, maar met deze tips is jouw pdf al stukken toeganke­lijker!